Ga direct naar: navigatie
Ga direct naar: inhoud
18 maart 2025

Academische vrijheid in Nederland onder druk

    Academische vrijheid is ook in ons land niet meer zo vanzelfsprekend als een aantal jaren geleden. Uit verschillende nationale en internationale rapporten blijkt dat academische vrijheid in Nederland onder druk staat. Zo daalt de score voor Nederland op de jaarlijkse Academic Freedom Index en in de meest recente editie van de Academic Freedom Monitor van het Europese Parlement staat Nederland er slecht voor. Samen met Hongarije, Oostenrijk, Litouwen en Polen staat Nederland in de groep EU-lidstaten waarin tussen 2013 en 2023 de bescherming van academische vrijheid significant achteruit is gegaan.

    Dat is reden voor de KNAW om de bedreigingen van de academische vrijheid nader te analyseren en opnieuw aandacht te vragen voor manieren waarop academische vrijheid beter kan worden beschermd. Het waarborgen van academische vrijheid vereist niet alleen voldoende financiering, maar ook een cultuur van respect, veiligheid en openheid binnen de academische wereld. Dit valt onder de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de overheid, academische instellingen en wetenschappers. Een position paper hierover verschijnt voor de zomer. 
     

    De KNAW is in een van de belangrijkste stemmen in Nederland over academische vrijheid. Een vaste KNAW-commissie, de Commissie voor de Vrijheid van Wetenschapsbeoefening met als voorzitter André Nollkaemper (UvA), houdt zich bezig met alle aspecten van academische vrijheid: van opdrachtonderzoek tot intimidatie van wetenschappers, van de relatie tussen kennisveiligheid en open science tot wetenschappelijk activisme.

    Blijf op de hoogte

    Schrijf u in en kies zelf welke nieuwsbrieven u wilt ontvangen.