De Akademie brengt advies uit op tal van onderwerpen die de wetenschap betreffen. De invalshoeken voor die adviesonderwerpen zijn op hoofdlijnen geschetst in Staan op kennis, de strategische agenda van de KNAW voor 2021-2025. Bekijk ook het werkprogramma.
Voor de uitvoering van haar adviestaak heeft de KNAW adviesraden en adviescommissies ingesteld. Zij dragen adviesonderwerpen aan en spelen een rol bij de peer review – toetsing door vakgenoten – van de adviezen.
Het regelmatig raadplegen van academici met behulp van wetenschappelijke methoden kan belangrijke inzichten opleveren en blinde vlekken in het wetenschapsbeleid aan het licht brengen, aldus De Jonge Akademie in het rapport Geïnformeerde keuzes.
Bekijk publicatie30e Gonda-lezing door Charlotte Schmid (hoogleraar geschiedenis van de religies van India aan de École française d'Extrême-Orient in Parijs).
Bekijk publicatieALLEA spreekt zijn krachtige steun uit voor secundaire publicatierechten (Secondary Publication Rights, SPR's), een wettelijk mechanisme dat onderzoekers in staat stelt om publiekelijk gefinancierde wetenschappelijke artikelen vrij te delen via institutionele of andere non-profit repositories.
Bekijk publicatieIn het jaarverslag duurzaamheid leest u alles over wat de KNAW, de werkgroep Duurzaamheid en de Green Teams van de instituten in 2023 aanpakten, evenals de plannen voor de komende tijd.
Bekijk publicatieVoor wetenschappelijk onderzoekers aan de universiteiten, hogescholen, academische ziekenhuizen en een groot aantal onderzoeksinstituten geldt de 'Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit'. Die geeft principes, richtlijnen en normen voor goede, integere wetenschapsbeoefening.
Bekijk publicatieJaarrede 27 mei 2024, door Marileen Dogterom, president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
Bekijk publicatieDe KNAW wil transparant zijn over het proefdieronderzoek dat wordt uitgevoerd, en volgt hierbij de Code Openheid Dierproeven en de Nederlandse Transparantieovereenkomst.
Bekijk publicatieDe KNAW en De Jonge Akademie maken zich grote zorgen over de bezuinigingsplannen voor het hoger onderwijs en de wetenschap die in het hoofdlijnenakkoord van 16 mei 2024 staan.
Bekijk publicatieOproep van presidenten van de nationale academies van wetenschappen van de lidstaten van de Europese Unie aan de kandidaten voor de Europese parlementsverkiezingen 2024.
Bekijk publicatieInternationale samenwerking en een open wetenschapssysteem zijn belangrijk voor de Nederlandse wetenschap, economie en maatschappij. De KNAW pleit voor behoud van internationale mobiliteit in de wetenschappelijke wereld.
Bekijk publicatieKunstmatige intelligentie (AI) heeft grote potentie: het kan wetenschappelijke ontdekkingen radicaal veranderen, vooruitgang in onderzoek versnellen, innovatie stimuleren en de productiviteit van wetenschappers verbeteren. De bij dit advies betrokken wetenschappers waren aangewezen door de academies via het Scientific Advice Mechanism van de Europese Commissie. Op voordracht van de KNAW was Paul Groth, hoogleraar Algorithmic Data Science aan de Universiteit van Amsterdam, betrokken bij het advies.
Bekijk publicatieHet Fries is de tweede officiële “rijkstaal” in Nederland en een door Europese verdragen beschermde minderheidstaal. Met het Handvest voor minderheidstalen heeft Nederland zich verplicht om Friese taal en cultuur te beschermen en te bevorderen.
Bekijk publicatieKNAW en De Jonge Akademie roepen de politiek op om werk te maken van een sterk wetenschapssysteem dat klaar is voor de toekomst. Landen om ons heen investeren fors. Dat moet Nederland ook blijven doen.
Bekijk publicatieIn november 2023 is door het KNAW-bestuur het nieuwe KNAW kennisbenuttingsbeleid 2023-2028 vastgesteld voor de KNAW-instituten. In dit nieuwe beleid worden mede de risico’s van kennisbenutting benoemd. Daarnaast is er meer aandacht voor transparantie aangaande (subsidie)geldstromen.
Bekijk publicatieKalligrafische stenen inscripties in het Sanskriet en Khmer zijn de enige lokale geschreven bronnen voor de vroegste geschiedenis van de Khmer-koningen. Deze Gonda-lezing is opgebouwd rondom citaten uit Kālidāsa's Raghuvaṃśa, een invloedrijke idealisering van het klassieke Indiase koningschap.
Bekijk publicatiePublieke monumenten kunnen sterke emoties oproepen. De laatste jaren veranderen onze opvattingen erover radicaal, onder invloed van bewegingen als Black Lives Matter, door sociale bewustwording en de groei van historisch besef. Soms worden de helden van vroeger van hun sokkels getrokken maar het verwijderen van beelden wist de geschiedenis niet uit. Een commissie van de KNAW heeft geadviseerd hoe we met het omstreden erfgoed om moeten gaan, en hoe we het debat er over het beste kunnen voeren.
Bekijk publicatieOmdat dilemma’s en discussies rondom kennisveiligheid raken aan de kern van de missie en de verantwoordelijkheden van de wetenschap, is het cruciaal dat de wetenschappelijke wereld er zorgvuldig en weloverwogen mee omgaat. Vanwege dit belang en de urgentie van de problematiek, ziet de KNAW het als haar taak om zich over het onderwerp uit te spreken.
Bekijk publicatieConsumenten zouden niet als enigen verantwoordelijk moeten zijn voor de transitie naar duurzame voedselconsumptie, aldus het advies van de Europese academies aan de Europese Commissie. Een groep gerenommeerde wetenschappers, benoemd door de Europese academies via het Scientific Advice Mechanism van de Europese Commissie, heeft het College van Commissarissen geadviseerd over hoe de Europese voedselconsumptie gezonder en duurzamer kan worden.
Bekijk publicatieDe directe effecten van deze milieuveranderingen op de gezondheid zijn vaak wel duidelijk, maar de indirecte effecten zijn veel lastiger te onderzoeken, terwijl er waarschijnlijk veel meer mensen door getroffen gaan worden. In het rapport 'Planetary Health. An emerging field to be developed' heeft de KNAW in kaart gebracht waar de hiaten in de kennis zitten, en waar stappen te maken zijn.
Bekijk publicatieJaarrede 30 mei 2023, door Marileen Dogterom, president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen
Bekijk publicatieAkademielezing 30 mei 2023 door Peter-Paul Verbeek, Universiteit van Amsterdam.
Bekijk publicatie
