Wanneer is zorg van toegevoegde waarde voor de patiënt? En welke zorg biedt dan toegevoegde waarde? Deze uitdagende vraag speelt over de volle breedte van de zorg. Zorg die bovendien continu verandert en waarin zich diverse ethische rechtvaardigheidsvraagstukken aandienen.
Wetenschappelijke kennis zou leidend moeten zijn bij het maken van de beste keuzes voor de patiënt. Maar deze wetenschappelijke onderbouwing kan nog veel beter. De noodzaak voor een brede en evidencebased (door wetenschap gedreven) onderbouwing van zorg is groter dan ooit. In 2023 zullen voor het eerst de zorgkosten boven de 100 miljard uitkomen en tussen 2015 en 2040 zullen de zorgkosten verdubbelen. De beheersbaarheid van de kosten in de gezondheidszorg staat dus onder grote druk, met gevolgen voor publieke uitgaven in andere domeinen.
Dit advies beoogt in kaart te brengen wat nodig is om in de gezondheidszorg beter te kunnen sturen op basis van wetenschappelijke kennis. Om tot een helder, afgebakend adviesrapport te komen gebruikt dit advies casuïstiek over geneesmiddelen(gebruik) als voorbeeld. Deze focus is gekozen omdat er in Nederland veel expertise is ten behoeve van het voorkomen van onnodige kosten voor geneesmiddelen en verspilling van geneesmiddelen en omdat hij goed aansluit op het KNAW-advies Efficiency gains through innovation in medicine development- how can science contribute? uit oktober 2021.
De commissie onder voorzitterschap van Liesbeth de Vries heeft als taak de knelpunten van het huidige systeem in kaart te brengen en te inventariseren hoe de wetenschap kan bijdragen aan een lerend gezondheidszorgsysteem. In zo’n systeem wordt continu, op basis van klinische gegevens, nieuwe wetenschappelijke kennis gegenereerd, die gebruikt kan worden in klinische besluitvorming.
Liesbeth de Vries, hoogleraar medische oncologie, Universitair Medisch Centrum Groningen