Toonaangevend viroloog Ron Fouchier ontvangt de M.W. Beijerinck Virologie Prijs van de KNAW. De prijs van 35.000 euro en een medaille wordt uitgereikt op het Dutch Annual Virology Symposium (DAVS) op 10 maart 2023. Daar ontvangt ook viroloog Daniel Hurdiss de Beijerinck Premie voor jonge virologen, ter waarde van 25.000 euro.
Ron Fouchier (1966) begon zijn loopbaan met onderzoek naar HIV/AIDS, maar stapte later over naar de luchtwegvirussen, zoals griep. Nu is hij een van de meest gezaghebbende experts op het gebied van luchtwegvirussen en hun gevolgen voor de gezondheid van mens en dier.
Fouchier startte een onderzoeksgroep bij de afdeling Viroscience van het Erasmus MC Rotterdam om de moleculaire biologie en evolutie van griepvirussen te bestuderen. Met zijn team ontdekte en karakteriseerde hij verschillende nieuw opkomende luchtwegvirussen, waaronder diverse coronavirussen en een nieuw vogelgriepvirus.
Als hoogleraar moleculaire virologie aan Erasmus MC in Rotterdam bestudeert Fouchier hoe virussen evolueren en ziekteverwekkend kunnen worden, van gastheer veranderen, door de lucht overdraagbaar worden en ontsnappen aan de immuniteit van de gastheer. Hij vertaalt zijn bevindingen steeds naar toepassingen voor volks- en diergezondheid. Als managing director van het nationaal influenzacentrum verbeterde hij methoden om ieder jaar het best mogelijke griepvaccin te kiezen. In 1998 lanceerde hij een Nederlands surveillancenetwerk voor vogelgriep, dat een van de beste en langst lopende programma's ter wereld is.
Bij al zijn initiatieven betrok Fouchier veel jonge onderzoekers. Hij begeleidde vele promovendi en studenten; acht (voormalige) teamleden startten een onafhankelijke onderzoeksgroep en werden zelf hoogleraar.
Daniel Hurdiss (1990) onderzoekt de driedimensionale structuur van viruseiwitten en hoe die verbonden is met hun functie. Door te begrijpen hoe virussen gastheercellen binnendringen, kapen en weer ontsnappen, wil hij nieuwe doelwitten identificeren voor virusremmers in de vorm van kleine moleculen of biologische geneesmiddelen. Deze kennis wil hij vertalen naar nieuwe methoden om infecties te voorkomen of te behandelen. Hij bracht veel structuren van virussen en virus-receptor interacties aan het licht met cryo-elektronenmicroscopie, waarbij vriestechniek het mogelijk maakt om biomoleculen op ongekend gedetailleerd niveau te bestuderen.
Hurdiss deelt zijn werk met een breed publiek via presentaties en sociale media. De jury ziet hem als een excellente wetenschapper die in snel tempo een toppositie in het virologische onderzoeksveld verwerft, maar ook als een inspiratiebron voor jonge onderzoekers.
Daniel Hurdiss is universitair docent aan de Universiteit Utrecht, afdeling Infectieziekten en Immunologie.
De uitreiking van de KNAW Beijerinckprijzen vindt plaats op vrijdag 10 maart 2023, tijdens het Dutch Annual Virology Symposium (DAVS). Ron Fouchier spreekt de Beijerinck Lecture uit en ook Daniel Hurdiss houdt een korte voordracht over zijn werk.
De M.W. Beijerinck Virologie Prijs wordt eens in de twee jaar toegekend aan een onderzoeker die zich internationaal heeft onderscheiden op het gebied van de virologie. De Beijerinck Premie gaat jaarlijks naar een jonge onderzoeker om virologie-onderzoek te stimuleren.