Twaalf jonge onderzoekers – drie uit elk van de KNAW-wetenschapsdomeinen – krijgen een KNAW Early Career Award. De prijs, een bedrag van 15.000 euro en een kunstwerk, is bedoeld voor onderzoekers in Nederland die aan het begin van hun carrière staan en vernieuwende, originele onderzoeksideeën hebben. De KNAW Early Career Award wordt dit jaar voor de derde keer toegekend.
De winnaars komen uit de volle breedte van de wetenschap. Ze doen onderzoek naar bijvoorbeeld de positieve kanten van ADHD, het 'eten' van kankercellen, de invloed van sociale media op de waardering van wetenschap en de relatie tussen psychische problemen en het gebruik van verslavende middelen.
Donya Alinejad (1983)
Universitair docent digitale media en maatschappij Universiteit Utrecht, Faculteit Geesteswetenschappen, Afdeling Media en Cultuurwetenschappen
Donya is geïnteresseerd in de invloed van digitale media op sociale en maatschappelijke processen. In haar huidige onderzoek analyseert ze de rol van sociale media in de interactie tussen wetenschap en publiek met betrekking tot onderwerpen als klimaatverandering en corona. Haar doel is om, in zowel individuele als samenwerkingsprojecten, kwalitatief onderzoek naar gebruikservaring te combineren met analyse van grootschalige platformdata en kritiek op platform-systemen. Ze is in het bijzonder geïnteresseerd in wat het bestuderen van sociale media ons kan leren over hoe hedendaagse samenlevingen wetenschappelijke kennis waarderen.
Chiara Beneduce (1989)
Postdoc onderzoeker geschiedenis van de filosofie Radboud Universiteit, Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen, Center for the History of Philosophy and Science
Chiara Beneduce’s onderzoek spitst zich toe op de relatie tussen natuurfilosofie en geneeskunde in het laatmiddeleeuwse denken. Vanuit die achtergrond belicht ze onbekende middeleeuwse opvattingen over het lichaam, met name theorieën over voortplanting en zintuiglijke waarneming. Beneduce combineert haar kennis van de geschiedenis van filosofie en wetenschap met haar belangstelling voor hedendaagse filosofie van de wetenschap. Haar gecombineerde onderzoek naar premoderne medische theorieën en hedendaagse kwesties in de filosofie van de geneeskunde inspireert haar onderzoeksagenda.
Lukas M. Verburgt (1989)
Fellow Netherlands Institute for Advanced Study (NIAS-KNAW) en gastonderzoeker Instituut voor Wijsbegeerte, Universiteit Leiden
Lukas Verburgt is een veelzijdig expert op het gebied van de (kennis)geschiedenis van de wetenschap en filosofie. Hij richt zich in zijn onderzoek met name op veranderingen in de manier waarop wetenschappers en filosofen de aard en grenzen van hun eigen vakgebied definiëren en wat dit zegt over hoe zij zich het verleden en de toekomst ervan voorstellen. Ook is hij geïnteresseerd in de rol van het onkenbare: wat wordt als wetenschappelijk of filosofisch onkenbaar gezien en hoe hangt dit samen met opvattingen over wat goede wetenschap of filosofie is en over de onderlinge verhouding tussen deze disciplines?
Jonathan Mijs (1983)
Postdoc onderzoeker sociologie, Erasmus Universiteit Rotterdam, Afdeling Bestuurskunde en Sociologie
Waarom gaat de groei van economische ongelijkheid gepaard met een groeiend geloof in meritocratie? In zijn vergelijkend onderzoek zoekt Jonathan Mijs een antwoord door het analyseren van publieke denkbeelden over ongelijkheid in Nederland en de Verenigde Staten. Daarbij maakt hij gebruik van een vernieuwende combinatie van kwalitatief en kwantitatief onderzoek (onder andere deliberatieve focusgroepen en survey-experimenten). Hiermee brengt hij in kaart hoe mensen via het nieuws, internet en de sociale omgeving leren over ongelijkheid en wat maakt dat iemand van mening verandert.
Jorien Treur (1988)
Universitair docent genetica en psychiatrie Amsterdam UMC (locatie AMC), Afdeling Psychiatrie
Mensen die sigaretten roken, overmatig alcohol drinken, of cannabis gebruiken hebben vaker dan gemiddeld een depressie, bipolaire of psychotische stoornis. Hoe komt dit? Op deze vraag richt Jorien Treur zich in haar onderzoek. Om oorzaak en gevolg te bepalen past Treur innovatieve genetische onderzoekstechnieken toe. Ze richt zich daarnaast op nieuwe behandelmethoden, zoals computergestuurde cognitieve trainingen die kunnen helpen bij stoppen met verslavend gedrag. Treur wil met haar werk bijdragen aan het voorkomen en beter behandelen van psychische problemen.
Lachezar Yanev (1987)
Universitair docent internationaal strafrecht Vrije Universiteit Amsterdam, Afdeling Strafrecht en Criminologie
Lachezar Yanev heeft toonaangevend onderzoek gedaan naar de verschillende vormen van strafrechtelijke verantwoordelijkheid die door de internationale gerechtshoven en tribunalen zijn ontwikkeld. In zijn proefschrift construeerde hij een nieuw juridisch kader voor het concept ‘medeplegen’ in het internationaal recht. Parallel daaraan onderzoekt Yanev ook de wetten en juridische standaarden die binnenlandse rechtbanken in Nederland (en andere staten) toepassen bij het berechten van oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid en genocide.
Stefan Barakat (1984)
Universitair docent en arts-assistent in opleiding tot medisch specialist Erasmus Medisch Centrum, Afdeling Klinische Genetica
Wat is de genetische oorzaak van neurologische ontwikkelingsstoornissen en de rol van het niet-coderend DNA hierin? Deze vragen staan centraal in het onderzoek van Stefan Barakat. Als arts en onderzoeker bouwt hij bruggen tussen patiëntenzorg en fundamenteel onderzoek. Zijn eigen onderzoeksgroep houdt zich bezig met disease modelling voor nieuwe genetische aandoeningen en ontwikkelt nieuwe technologie om de invloed van genetische varianten die buiten de eiwit-coderende genen liggen beter te begrijpen. Zijn onderzoek, waarvoor hij veelomvattende internationale samenwerkingen aangaat, draagt zo bij aan de kennis over hersenaandoeningen en het ontwikkelen van nieuwe mogelijkheden voor therapie.
Martine Hoogman (1979)
Junior groepsleider Radboudumc, Afdelingen Psychiatrie en Genetica
Martine Hoogman werd getriggerd door een vraag vanuit de ADHD-patiëntenvereniging om meer aandacht te besteden aan potentiële positieve aspecten van ADHD, zoals bijvoorbeeld creativiteit. Het is haar ambitie om door onderzoek naar positieve kanten van neurobiologische stoornissen zoals ADHD en autisme een bijdrage te leveren aan een completer plaatje van deze aandoeningen waardoor bijvoorbeeld zelfbeeld, arbeidsparticipatie en kwaliteit van leven voor deze mensen omhoog zullen gaan. Hoogman leidt daarnaast een grote internationale samenwerking gericht op het onderzoeken van de neurobiologie van ADHD.
Kim Kampen (1985)
Universitair docent Maastricht UMC+, Afdeling Radiotherapie, Universiteit Maastricht, FHML
Kim Kampen kijkt naar de verschillen in eetpatronen tussen normale cellen en kankercellen. Met deze kennis kan vervolgens gezocht worden naar geneesmiddelen die het 'eten' van de kankercel specifiek limiteren. Dit moet ervoor zorgen dat de kankercellen slechter gaan groeien en zich niet meer kunnen verweren tegen therapieën. Op deze manier kan kanker efficiënter geremd en specifieker aangepakt worden waardoor de normale cellen ook minder worden beschadigd.
Tessa Quax (1986)
Universitair hoofddocent Biology of Archaea and Viruses Rijksuniversiteit Groningen, Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute, Molecular Microbiology
Tessa Quax is geïntrigeerd door de diversiteit en evolutie van virussen. Ze bestudeert de mechanismen waarmee virussen micro-organismen, genaamd archaea, infecteren. Archaea zijn eencelligen die op de meest uiteenlopende plekken ter wereld voorkomen. Zo groeien ze in hete bronnen, in zoutmeren, en in de menselijke darm. Haar onderzoek draagt bij aan een beter begrip van de rol van virussen in de natuur en van hun effect op de evolutie van eencelligen. Quax is een pionier op dit gebied en probeert, via haar functies in verschillende internationale vakverenigingen, onderzoekers van virussen van micro-organismen met elkaar te verbinden.
Alberto Ravagnani (1988)
Universitair docent Coding Theory Technische Universiteit Eindhoven, Coding Theory and Cryptology, Department of Mathematics and Computer Science
Alberto Ravagnani bestudeert de wiskundige theorie van foutcorrigerende codes – objecten die digitale gegevens bestand maken tegen ruis en storingen. De toepassingen hiervan variëren van satellietcommunicatie tot videostreaming. De grootste uitdaging bij de coderingstheorie is om het correctievermogen van een code te vergroten zonder de transmissiesnelheid te verlagen. Ravagnani's onderzoek richt zich met name op het verband tussen problemen in de coderingstheorie en fundamentele vragen in de combinatoriek en de algebra. Hij bestudeert bijvoorbeeld hoe de grafentheorie en combinatorische geometrie kunnen worden gebruikt om het bestaan van codes met goede foutcorrigerende eigenschappen vast te stellen.
Marthe Walvoort (1983)
Universitair hoofddocent suikerchemie en suikerbiologie Rijksuniversiteit Groningen, Stratingh Institute for Chemistry, Faculty of Science and Engineering, Division of Chemical Biology
Marthe Walvoort is een expert op het gebied van suikermoleculen. Met haar team van jonge onderzoekers richt ze haar pijlen op de suikers in moedermelk, om te begrijpen welke van deze suikers bijdragen aan een gezonde ontwikkeling van de baby. Haar innovatieve aanpak leidt tot nieuwe inzichten in de werking van deze ‘gezonde’ suikers. Daarnaast is ze geïntrigeerd door de suikers die ziekteverwekkende bacteriën maken. Door deze in kaart te brengen, draagt Walvoort bij aan de ontwikkeling van een nieuwe strategie om bacteriële infecties te verhinderen.
De winnaars zijn gekozen in vier KNAW-wetenschapsdomeinen: geesteswetenschappen, gedrags-, maatschappij- en rechtswetenschappen, natuur- en technische wetenschappen en medische, medisch-biologische en gezondheidswetenschappen. Per domein zijn er drie winnaars. De KNAW Early Career Award bestaat uit een geldbedrag van 15.000 euro, beschikbaar gesteld uit het KNAW Akademiefonds. Dit bedrag mag door de winnaars naar eigen inzicht worden besteed aan hun onderzoekscarrière.
Alle winnaars ontvangen ook het kunstobject Extended Jewellery van Laura Klinkenberg (1992). Dit is een messing schroef met een ‘twist’. De twist heb je zowel in de wetenschap als in de kunst nodig om tot nieuwe ideeën te komen. Ook staat het symbool voor tegendraadsheid in het onderzoek. De maker van het kunstwerk won met Extended Jewellery de kunstprijsvraag bij de eerste editie van de KNAW Early Career Award. Klinkenberg studeerde aan de sieradenafdeling van de Gerrit Rietveld Academie en heeft een eigen bedrijf, Ritual Design.
De uitreiking van de KNAW Early Career Award vindt plaats tijdens een feestelijke bijeenkomst in het KNAW Trippenhuis op 14 februari 2022.