Onderzoeksfinancier NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek), besteedt momenteel twee keer zoveel geld aan strategisch onderzoek als aan ongebonden onderzoek. Die twee typen wetenschappelijk onderzoek zijn even belangrijk en daarom moet de verhouding tussen beide in evenwicht worden gebracht, schrijft de KNAW in het op 29 januari 2020 verschenen rapport Evenwicht in het wetenschapssysteem.
Ga direct naar: navigatie
Ga direct naar: inhoud
Meer middelen voor ongebonden onderzoek nodig bij NWO
Daarvoor moet het budget voor ongebonden onderzoek bij NWO worden verhoogd. Minister Van Engelshoven van OCW had de KNAW gevraagd te bekijken hoe de onderzoeksmiddelen, met name die van NWO, het best verdeeld kunnen worden over thematisch en vrij onderzoek.
Van projectificering naar rolling grants
Vanwege het krappe wetenschapsbudget in ons land is er een run op NWO-programma’s, met als gevolg onaanvaardbaar lage honoreringspercentages en een onvoorspelbare uitkomst van selectieprocedures. Wetenschappers zijn sterk afhankelijk geworden van competitieve onderzoeksfinanciering (bij NWO en Europese programma’s) en er is sprake van 'projectificering' van onderzoek, waarbij wetenschappers werken van subsidieproject naar subsidieproject. Om deze problemen het hoofd te bieden wil de KNAW een permanent fonds bij de universiteiten en onderzoeksinstellingen met rolling grants waarbij wetenschappers minder de competitie aan hoeven te gaan en meer rust krijgen in hun werk. De universiteiten moeten een visie ontwikkelen op talentbeleid en op de verschillende vormen van onderzoeksfinanciering voor wetenschappers gedurende hun hele loopbaan.
NWO
De KNAW adviseert NWO, dat overigens al volop bezig is met het terugdringen van de druk op het wetenschapssysteem, om de voorwaarden in haar onderzoeksprogramma’s te vereenvoudigen, het aantal ervan terug te dringen en ze beter met elkaar in lijn te brengen.
Tussen de voorgestelde pijlers voor ongebonden en strategisch onderzoek moet een duidelijk onderscheid komen.
In de strategische pijler is winst te behalen met meer synergie, bijvoorbeeld tussen de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) en het Kennis- en Innovatiecontract (KIC, de topsectoren).
Rapport
Het rapport Evenwicht in het wetenschapssysteem. De verhouding tussen ongebonden en strategisch onderzoek is gemaakt door een KNAW-commissie onder leiding van Bert Weckhuysen (universiteitshoogleraar Universiteit Utrecht, winnaar Spinozapremie en lid van de KNAW).
![Omslagafbeelding van het advies 'Evenwicht in het wetenschapssysteem'.]()
PublicatieEvenwicht in het wetenschapssysteem - De verhouding tussen ongebonden en strategisch onderzoek
De KNAW heeft op verzoek van de minister van OCW geadviseerd over de optimale verhouding van programma’s voor talent, voor vrij onderzoek (open/vrije competitie) en voor thematisch onderzoek.
Bekijk publicatie
Video
Bert Weckhuysen geeft in deze video een toelichting op het rapport.