Tien jaar geleden publiceerden onderzoekers in het Caribisch deel van het koninkrijk niet meer dan een handvol wetenschappelijke studies per jaar. In 2021 waren dat er minstens 111. In bijna alle tussenliggende jaren nam het aantal onderzoeken toe. Het onderzoek wordt niet alleen gedaan vanuit de vier publiek gefinancierde instellingen voor hoger onderwijs, maar ook vanuit de Amerikaanse medical schools die op de eilanden zijn gevestigd, en de ziekenhuizen in Curaçao en Aruba. Veel onderzoekers werken samen met universiteiten in Nederland en de Verenigde Staten, vooral met die van Amsterdam (UvA), Maastricht, Groningen en Utrecht.
Het Rathenau Instituut maakte deze factsheet op verzoek van het Nederlandse ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap dat in 2012 startte met het kaderprogramma Caribisch onderzoek. Voor dit programma, dat in 2022 afloopt, heeft het ministerie inmiddels 14 miljoen euro beschikbaar gesteld voor het versterken van het onderzoek en onderwijs op de eilanden.
Niet alleen het onderzoek op de eilanden neemt toe. Ook het onderzoek naar de eilanden groeit. Onderzoeksfinanciers NWO en ZonMw hebben sinds 2012 57 onderzoeksprojecten gefinancierd die er een inhoudelijke link mee hebben. De thema’s waarnaar het meeste onderzoek wordt gedaan, zijn: gezondheid, natuurbehoud en de Nederlands-Caribische identiteit.
‘Wij vermoeden dat het onderzoek op de eilanden nog verder kan toenemen als onderzoekers meer gebruik maken van de middelen die de Europese Unie beschikbaar stelt’, zegt coördinator Alexandra Vennekens van het Rathenau Instituut. ‘Als je kijkt naar wat bijvoorbeeld de Franse overzeese gebieden aan subsidies binnenhalen, dan scoren die gemiddeld beter.’
Het verzamelen en publiceren van feiten en cijfers over onderzoek en innovatie die nuttig zijn voor de discussie over het wetenschapsbeleid, is een van de taken van het Rathenau Instituut. Op de website van het instituut staan inmiddels zo’n honderd factsheets en datapublicaties. Deze factsheet is de eerste die specifiek over het Caribisch deel van het koninkrijk gaat.
Het Rathenau Instituut
Het Rathenau Instituut stimuleert de publieke en politieke meningsvorming over wetenschap en technologie. Daartoe doet het instituut onderzoek naar de organisatie en ontwikkeling van het wetenschapssysteem, publiceert het over maatschappelijke effecten van nieuwe technologieën, en organiseert het debatten over vraagstukken en dilemma’s op het gebied van wetenschap en technologie. Het instituut is beheersmatig ondergebracht bij de KNAW.