Mieke Zaanen ontving de koninklijke onderscheiding vanwege haar grote maatschappelijke inzet en bijdrage aan de Nederlandse wetenschap. Volgens locoburgemeester Simone Kukenheim heeft Mieke Zaanen zowel bij de Universiteit van Amsterdam als de KNAW met grote inzet, dossierkennis en hart voor haar medewerkers sturing gegeven aan een organisatie die de wetenschap in staat stelt om meer tot stand te brengen. Ook heeft zij zich belangeloos ingezet voor andere organisaties in de wetenschap en de kunst, zoals het Duitsland Instituut Amsterdam, WG Kunst, SPUI25 en de Stichting Documentair Theater.
Gedicht
Tijdens haar afscheid op het Trippenhuis, dat een beperkt gezelschap live en een groot aantal genodigden digitaal bijwoonden, werd Mieke Zaanen toegesproken door president Ineke Sluiter, oud-president José van Dijck en directeur van het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis Lex Heerma van Voss. Dichter, componist, onderzoeker en lid van de Akademie van Kunsten Micha Hamel droeg een gedicht over Mieke voor. Bekijk zijn voordracht.
Eerste vrouwelijke directeur
In 2015 trad Mieke Zaanen aan als eerste vrouwelijke algemeen directeur van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Zij gaf sturing aan de organisatie met een uitzonderlijke dossierkennis, verbindende en mobiliserende kracht, en bouwend aan wijd vertakte netwerken. Ook spande ze zich in voor meer openheid en diversiteit, en een gevoel van veiligheid voor haar medewerkers. Tegen deze achtergrond loodste zij de Akademie met succes door de coronacrisis heen.