Kennis & creativiteit als basis van onze samenleving.

Welkom bij de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen: hoeder en duider van de wetenschap in Nederland

Knowledge and creativity as the basis of our society.

Welcome to the Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences (KNAW): guardian and interpreter of science in the Netherlands

Hoe ziet het leven van een wetenschapper er uit? Onze Faces of Science zijn jonge promovendi die verslag doen van hun dagelijks werk door middel van video's en blogs. In dit bericht stellen drie nieuwe Faces zich voor en vertellen zij meer over hun onderzoek.

Hoe ziet het leven van een wetenschapper er uit? Onze Faces of Science zijn jonge promovendi die verslag doen van hun dagelijks werk door middel van video's en blogs. In dit bericht stellen drie nieuwe Faces zich voor en vertellen zij meer over hun onderzoek.

Nieuwe Faces of Science: Charlie Loopuijt, Friso Timmenga en Ted van Aanholt

Contact

Met vragen over onderzoek, bijeenkomsten en beleid van de KNAW kunt u terecht bij de afdeling Communicatie. Die biedt ook wegwijs bij het zoeken naar deskundigen.

Perscontact

De Akademie brengt advies uit op tal van onderwerpen die de wetenschap betreffen. De invalshoeken voor die adviesonderwerpen zijn op hoofdlijnen geschetst in <a href="publicaties/staan-op-kennis-strategische-agenda-2021-2025" title="Staan op kennis">Staan op kennis</a>, de strategische agenda van de KNAW voor 2021-2025. Bekijk ook <a href="https://storage.knaw.nl/2024-03/Adviesfunctie-KNAW-Werkprogramma-per-maart-2024.pdf">het werkprogramma</a>.Voor de uitvoering van haar adviestaak heeft de KNAW <a href="/adviesraden-en-commissies">adviesraden en adviescommissies</a> ingesteld. Zij dragen adviesonderwerpen aan en spelen een rol bij de peer review – toetsing door vakgenoten – van de adviezen.

Publicaties

De KNAW telt circa 600 leden. Ze worden gekozen op basis van hoogwaardige wetenschappelijke prestaties. Leden worden voor het leven benoemd. <a href="/de-leden-van-de-knaw" title="De leden van de KNAW">Lees meer.</a>Op zoek naar leden uit het verleden? <a href="https://dwc.knaw.nl/en/biografie/pmknaw/">Bekijk het historisch archief.</a>Bent u KNAW-lid? <a href="https://leden.knawgenootschap.nl/agenda+ledenomgeving+knaw/Default.aspx" target="_blank">Klik hier voor een overzicht van bijeenkomsten van leden.</a>

Leden

De KNAW is zowel genootschap van excellente wetenschappers als institutenorganisatie. Het bestuur van de KNAW stelt de hoofdlijnen van het beleid en de begroting vast. De dagelijkse leiding is in handen van de algemeen directeur.

Organisatie, bestuur en directie

Blijf op de hoogte van de activiteiten van de KNAW, de Akademie van Kunsten en De Jonge Akademie via onze nieuwsbrief. <a href="https://mailchi.mp/knaw/mailings" title="Aanmelden KNAW-nieuwsbrieven">Meld u hier aan</a>.

Nieuws

Halsema

Hesselink

De relatie tussen Europees Nederland en het Caribisch deel van Nederland is getekend door het verleden. De koloniale erfenis van slavernij, onvrijheid en machtsongelijkheid werkt door tot op de dag van vandaag. Hoe beïnvloedt het koloniaal verleden kunst en cultuur? Welke maatregelen worden er in het Koninkrijk genomen om het culturele leven op de Caribische eilanden te stimuleren en ondersteunen en waaraan ontbreekt het? Welke uitwisselingen en samenwerkingen zijn effectief?

De relatie tussen Europees Nederland en het Caribisch deel van Nederland is getekend door het verleden. De koloniale erfenis van slavernij, onvrijheid en machtsongelijkheid werkt door tot op de dag van vandaag. Hoe beïnvloedt het koloniaal verleden kunst en cultuur? Welke maatregelen worden er in het Koninkrijk genomen om het culturele leven op de Caribische eilanden te stimuleren en ondersteunen en waaraan ontbreekt het? Welke uitwisselingen en samenwerkingen zijn effectief?

Verslag bijeenkomst ‘Cultuurbeleid in het Caribisch deel van het koninkrijk’

Grondelle

De KNAW kondigt met trots de officiële oprichting aan van het Klimaatonderzoek Initiatief Nederland (KIN), een baanbrekend initiatief gericht op het versnellen van wetenschappelijke bijdragen aan de transformaties die nodig zijn voor een duurzame, klimaat-neutrale samenleving tegen 2050.

De KNAW kondigt met trots de officiële oprichting aan van het Klimaatonderzoek Initiatief Nederland (KIN), een baanbrekend initiatief gericht op het versnellen van wetenschappelijke bijdragen aan de transformaties die nodig zijn voor een duurzame, klimaat-neutrale samenleving tegen 2050.

Officiële oprichting van Klimaatonderzoek Initiatief Nederland (KIN): Een cruciale stap richting duurzame toekomst

Klimaatwetenschappers, verenigd in een tijdelijk adviesorgaan ingesteld door NWO en KNAW, adviseren om zo snel mogelijk het ‘Klimaatonderzoek Initiatief Nederland’ – KIN – op te richten. Doel van het nieuwe KIN is om een substantiële bijdrage te leveren aan het versnellen van de transformaties die nodig zijn om in 2050 een duurzame, klimaat-neutrale samenleving te realiseren. In het vandaag verschenen rapport van de taskforce staat uitgewerkt hoe het KIN eruit zou kunnen zien en functioneren.

Klimaatwetenschappers, verenigd in een tijdelijk adviesorgaan ingesteld door NWO en KNAW, adviseren om zo snel mogelijk het ‘Klimaatonderzoek Initiatief Nederland’ – KIN – op te richten. Doel van het nieuwe KIN is om een substantiële bijdrage te leveren aan het versnellen van de transformaties die nodig zijn om in 2050 een duurzame, klimaat-neutrale samenleving te realiseren. In het vandaag verschenen rapport van de taskforce staat uitgewerkt hoe het KIN eruit zou kunnen zien en functioneren.  

‘Klimaatonderzoek Initiatief Nederland’ nodig voor realisatie klimaat-neutrale samenleving

The Academy serves as a forum for scientific debate and for the exchange of scientific information. In this context, the Academy organises a variety of events, many of which are open to the public.

If you want to be kept informed about all events, <a href="https://mailchi.mp/knaw/mailings">please register here</a>.

Events

Kennis, onderzoek en innovatie; belangrijke onderwerpen voor de toekomst van Nederland. Toch zijn het vaak geen thema’s die veelvuldig voorbij komen in verkiezingstijd. Om die reden organiseert de Kenniscoalitie het verkiezingsdebat voor onderzoek en wetenschap.

Kennis, onderzoek en innovatie; belangrijke onderwerpen voor de toekomst van Nederland. Toch zijn het vaak geen thema’s die veelvuldig voorbij komen in verkiezingstijd. Om die reden organiseert de Kenniscoalitie het verkiezingsdebat voor onderzoek en wetenschap.

Nieuwspoort, Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag

Verkiezingsdebat voor onderzoek en wetenschap

Gzella is een veelzijdig en productief geleerde. Zijn terrein is de Hebreeuwse taalkunde en Bijbelstudies, maar vooral is hij een expert van wereldformaat wat het Aramees betreft.Zijn magistrale boek A Cultural History of Aramaic (2015) analyseert de gehele geschiedenis en het culturele en historische belang van de sprekers van de taal die na het Akkadisch de belangrijkste taal van het Nabije en Midden-Oosten was tot de komst van de islam.In zijn meest recente werk, het Aramäische Wörterbuch (2016), wordt de woordenschat van het oudere Aramees in zijn bredere context geplaatst.

Gzella is een veelzijdig en productief geleerde. Zijn terrein is de Hebreeuwse taalkunde en Bijbelstudies, maar vooral is hij een expert van wereldformaat wat het Aramees betreft.

Zijn magistrale boek A Cultural History of Aramaic (2015) analyseert de gehele geschiedenis en het culturele en historische belang van de sprekers van de taal die na het Akkadisch de belangrijkste taal van het Nabije en Midden-Oosten was tot de komst van de islam.

In zijn meest recente werk, het Aramäische Wörterbuch (2016), wordt de woordenschat van het oudere Aramees in zijn bredere context geplaatst.

Gzella

Ron Heeren is een pionier in massaspectrometrie, een techniek om isotopen en moleculen te identificeren. Dankzij door hem ontwikkelde technieken is het mogelijk om snel en precies een grote verscheidenheid aan monsters tot op het moleculaire niveau te analyseren en te lokaliseren. Bijvoorbeeld kan aan de hand van één enkele haar worden vastgesteld aan welke chemische stoffen iemand op een dag is blootgesteld, kan een enkele kankercel worden bekeken, maar kan ook pigment van een oud schilderij worden geanalyseerd. Het werk van Heeren is van groot belang voor innovatieve, gepersonaliseerde patiëntenzorg en moleculaire pathologie. Het wekt dan ook geen verbazing dat hij negen patenten op zijn naam heeft staan, waarvan er al verschillende zijn toegepast in commerciële producten.

Ron Heeren is een pionier in massaspectrometrie, een techniek om isotopen en moleculen te identificeren. Dankzij door hem ontwikkelde technieken is het mogelijk om snel en precies een grote verscheidenheid aan monsters tot op het moleculaire niveau te analyseren en te lokaliseren. Bijvoorbeeld kan aan de hand van één enkele haar worden vastgesteld aan welke chemische stoffen iemand op een dag is blootgesteld, kan een enkele kankercel worden bekeken, maar kan ook pigment van een oud schilderij worden geanalyseerd. Het werk van Heeren is van groot belang voor innovatieve, gepersonaliseerde patiëntenzorg en moleculaire pathologie. Het wekt dan ook geen verbazing dat hij negen patenten op zijn naam heeft staan, waarvan er al verschillende zijn toegepast in commerciële producten.

Heeren

Curtin

Klimaatwetenschappers, verenigd in een tijdelijk adviesorgaan ingesteld door NWO en KNAW, adviseren om zo snel mogelijk het ‘Klimaatonderzoek Initiatief Nederland’ – KIN – op te richten. In dit rapport van de taskforce staat uitgewerkt hoe het KIN eruit zou kunnen zien en functioneren.

Klimaatwetenschappers, verenigd in een tijdelijk adviesorgaan ingesteld door NWO en KNAW, adviseren om zo snel mogelijk het ‘Klimaatonderzoek Initiatief Nederland’ – KIN – op te richten.  In dit rapport van de taskforce staat uitgewerkt hoe het KIN eruit zou kunnen zien en functioneren. 

Klimaatonderzoek Initiatief Nederland - KIN

Elektriciteit speelt een cruciale rol in de energietransitie. In bepaalde sectoren (zoals transport en warmtevoorziening voor bedrijven en woningen) vormt elektrificatie de sleutel tot verduurzaming. Elektriciteit wordt dan ook vaak beschouwd als een voorwaarde voor de energietransitie. Toch zijn er veel plaatsen waar de netbeheerders de snelheid van de transitie niet bij kunnen houden. Hoewel er op dit moment enorm wordt geïnvesteerd in het elektriciteitsnet, is een tekort aan netcapaciteit tegenwoordig eerder regel dan uitzondering.

Hoewel er op dit moment enorm wordt geïnvesteerd in het elektriciteitsnet, is een tekort aan netcapaciteit tegenwoordig eerder regel dan uitzondering. In dit webinar bekeken we dit thema vanuit drie verschillende invalshoeken. 

Klimaat van alle kanten: Het elektriciteitssysteem: bevorderlijk of juist een obstakel voor de energietransitie?

Meijer

Hoe zorgen we er voor dat de enorme kosten van de klimaatverandering rechtvaardig worden verdeeld, en vooral ook dat die verdeling als rechtvaardig wordt ervaren? Als dat niet gebeurt, komt het draagvlak voor het klimaatbeleid onder druk te staan. De WRR heeft over dit vraagstuk net een rapport uitgebracht met een aantal principes voor een rechtvaardige verdeling. Betaalt de vervuiler, of is het beter om de kosten te verdelen naar draagkracht, of op basis van bestaande rechten?

Hoe zorgen we er voor dat de enorme kosten van de klimaatverandering rechtvaardig worden verdeeld, en vooral ook dat die verdeling als rechtvaardig wordt ervaren? Als dat niet gebeurt, komt het draagvlak voor het klimaatbeleid onder druk te staan. De WRR heeft over dit vraagstuk net een rapport uitgebracht met een aantal principes voor een rechtvaardige verdeling. Betaalt de vervuiler, of is het beter om de kosten te verdelen naar draagkracht, of op basis van bestaande rechten?

Online, via Zoom

Klimaat van alle kanten: wie betaalt de kosten voor het klimaatbeleid?

Het Jaarverslag 2021 van de KNAW is verschenen.

Het Jaarverslag 2021 van de KNAW is verschenen.

Jaarverslag KNAW verschenen

Joest ‘t Hart is emeritus hoogleraar strafrecht en strafprocesrecht van de Universiteit Leiden. Daarnaast is hij rechtsfilosoof.Hij studeerde rechten aan de Universiteit van Amsterdam waar hij ook zijn doctoraal behaalde. Hij promoveerde aan de Katholieke Universiteit Leuven en werkte hier als research fellow bij het Centrum voor Grondslagenonderzoek van het Recht.

Joest ‘t Hart is emeritus hoogleraar strafrecht en strafprocesrecht van de Universiteit Leiden. Daarnaast is hij rechtsfilosoof.

Hij studeerde rechten aan de Universiteit van Amsterdam waar hij ook zijn doctoraal behaalde. Hij promoveerde aan de Katholieke Universiteit Leuven en werkte hier als research fellow bij het Centrum voor Grondslagenonderzoek van het Recht.

Hart

Er is alle aanleiding om te vrezen dat de klimaattransitie de maatschappelijke ongelijkheid binnen en tussen landen verder zal vergroten. De landen van de Global South hebben meer last van klimaatverandering dan de rijke landen die het probleem voor een belangrijk deel hebben veroorzaakt.

Er is alle aanleiding om te vrezen dat de klimaattransitie de maatschappelijke ongelijkheid binnen en tussen landen verder zal vergroten. De landen van de Global South hebben meer last van klimaatverandering dan de rijke landen die het probleem voor een belangrijk deel hebben veroorzaakt.

Klimaat van alle kanten: Klimaattransitie en ongelijkheid

'Urban heating, de opwarming van steden als gevolg van klimaatverandering zal fysiek ongemak en gezondheidsproblemen veroorzaken. Binnentemperaturen kunnen gaan oplopen tot wel 32 à 35 graden Celsius. In de Nederlandse historische binnensteden ontstaan hitte-eilanden waar het niet alleen warmer wordt maar waar de warmte ook langer blijft hangen. De opwarming wordt versterkt door verouderde gebouwen, de stedelijke planologie, en het ontbreken van groen en water in de stad.

'Urban heating, de opwarming van steden als gevolg van klimaatverandering zal fysiek ongemak en gezondheidsproblemen veroorzaken. Binnentemperaturen kunnen gaan oplopen tot wel 32 à 35 graden Celsius. In de Nederlandse historische binnensteden ontstaan hitte-eilanden waar het niet alleen warmer wordt maar waar de warmte ook langer blijft hangen. De opwarming wordt versterkt door verouderde gebouwen, de stedelijke planologie, en het ontbreken van groen en water in de stad. 

Klimaat van alle kanten: hitte in de stad

Dat het klimaat aan het veranderen is door de ophoping van broeikasgassen in de atmosfeer, is inmiddels algemeen bekend. Minder bekend is dat deze veranderingen ook een serieuze bedreiging vormen voor de gezondheid van mensen – volgens de Wereldgezondheidsorganisatie zelfs dé belangrijkste gezondheidsdreiging van de eenentwintigste eeuw.

Wat zijn de effecten van klimaatverandering op onze gezondheid? Moeten we ons inderdaad zorgen maken? En wat is de bijdrage van de gezondheidszorg zelf aan de klimaatverandering? 

Klimaat van alle kanten: Klimaat en gezondheid

Het Programma Fonds Staatsman Thorbecke is voor onderzoeksprojecten, (bij voorkeur) uitgevoerd door een postdoc onderzoeker, die een duidelijke link met staatsman Johan Rudolf Thorbecke hebben. Een project krijgt maximaal € 200.000 euro financiering.

Het Programma Fonds Staatsman Thorbecke is voor onderzoeksprojecten, (bij voorkeur) uitgevoerd door een postdoc onderzoeker, die een duidelijke link met staatsman Johan Rudolf Thorbecke hebben. 

Programma Fonds Staatsman Thorbecke

Tijdens en na het webinar 'Het nieuwe coronavirus en de feiten over vaccinatie' kwamen er veel vragen vanuit het publiek op over het nieuwe vaccin. Hier vindt u een selectie van tien vragen en antwoorden.

Tijdens en na het webinar 'Het nieuwe coronavirus en de feiten over vaccinatie' kwamen er veel vragen vanuit het publiek op over het nieuwe vaccin. Hier vindt u een selectie van tien vragen en antwoorden. 

Is het vaccin halal? En 9 andere vragen en antwoorden over coronavaccinatie

De directe effecten van deze milieuveranderingen op de gezondheid zijn vaak wel duidelijk, maar de indirecte effecten zijn veel lastiger te onderzoeken, terwijl er waarschijnlijk veel meer mensen door getroffen gaan worden. In het rapport 'Planetary Health. An emerging field to be developed' heeft de KNAW in kaart gebracht waar de hiaten in de kennis zitten, en waar stappen te maken zijn.

De directe effecten van deze milieuveranderingen op de gezondheid zijn vaak wel duidelijk, maar de indirecte effecten zijn veel lastiger te onderzoeken, terwijl er waarschijnlijk veel meer mensen door getroffen gaan worden. In het rapport 'Planetary Health. An emerging field to be developed' heeft de KNAW in kaart gebracht waar de hiaten in de kennis zitten, en waar stappen te maken zijn.

Planetary Health. An emerging field to be developed 

Researchers studying animal behaviour, including behavioural biology and psychology, may apply for a grant between EUR 2.000 and EUR 6,000 to cover expenses associated with research, study trips to foreign research groups or the organization of scientific meetings or knowledge dissemination.

Researchers studying animal behaviour, including behavioural biology and psychology, may apply for a grant  to cover expenses associated with research, study trips to foreign research groups or the organization of scientific meetings or knowledge dissemination.

Dobberke Grant

In de KNAW-podcastserie hebben we het over ‘planetary health’, de manier waarop mondiale milieuveranderingen onze gezondheid beïnvloeden.

In de KNAW-podcastserie hebben we het over ‘planetary health’, de manier waarop mondiale milieuveranderingen onze gezondheid beïnvloeden. 

Luister de KNAW-podcast over planetary health

'We kunnen niet zomaar rekenen op lineaire ontwikkelingen en een gestage energietransitie in de komende 30 jaar tot 2050', aldus William Gillett, Energy Programme Director van de EASAC. De openbare raadpleging van de Europese Commissie over de herziening van de Richtlijn hernieuwbare energie (RED II) is voor de EASAC een goede gelegenheid om de EU erop te wijzen dat de inspanningen moeten worden vergroot.

'We kunnen niet zomaar rekenen op lineaire ontwikkelingen en een gestage energietransitie in de komende 30 jaar tot 2050', aldus William Gillett, Energy Programme Director van de EASAC. De openbare raadpleging van de Europese Commissie over de herziening van de Richtlijn hernieuwbare energie (RED II) is voor de EASAC een goede gelegenheid om de EU erop te wijzen dat de inspanningen moeten worden vergroot.

Academies van wetenschappen in Europa: de opwarming van de aarde wacht niet tot 2050

Om ongewenst gedrag aan wetenschappelijke instellingen te bestrijden is het nodig veel meer aan preventie te doen. De huidige aanpak richt zich vooral op klachtafhandeling, maar de sociale veiligheid aan universiteiten en onderzoeksinstituten verbetert pas echt door gedrag op de werkvloer structureel onderwerp van gesprek te maken.Dat vraagt om een andere cultuur die is verankerd in een nieuwe manier van leiding geven. De KNAW heeft op verzoek van de minister van OCW de gids Sociale veiligheid in de Nederlandse wetenschap - Van papier naar praktijk gemaakt met handreikingen en tips om de problemen met ongewenst gedrag te voorkomen of vroegtijdig bij te sturen. Hiermee wil de KNAW een proces in gang zetten waarmee de sociale veiligheid in de Nederlandse wetenschap wordt vergroot.

Om ongewenst gedrag aan wetenschappelijke instellingen te bestrijden is het nodig veel meer aan preventie te doen. De huidige aanpak richt zich vooral op klachtafhandeling, maar de sociale veiligheid aan universiteiten en onderzoeksinstituten verbetert pas echt door gedrag op de werkvloer structureel onderwerp van gesprek te maken. 

Sociale veiligheid in de Nederlandse wetenschap - Van papier naar praktijk

Heijst

Deanne den Hartog is een uiterst productieve onderzoeker op het grensvlak van bedrijfskunde, human resource management, leiderschapsstudies en organisatiepsychologie. Zij kiest thema’s die hoog op de maatschappelijke agenda staan, zoals de relatie tussen werktevredenheid en prestaties, narcistische leiders en het belang van diversiteit in teams. Deze onderwerpen benadert Den Hartog met een interdisciplinaire focus, waarna ze haar resultaten vertaalt naar het onderwijs aan studenten. Haar werk valt op door de evenwichtige aandacht voor zowel de positieve als de ‘donkere’ invloed die leiderschap in organisaties kan hebben. Haar studie naar de cross-culturele variabiliteit van leiderschapsstijlen geldt als een klassieker. Den Hartog wordt steeds zichtbaarder als onderzoeker, docent en spreker. Zij is voor velen een inspirerend rolmodel.

Deanne den Hartog is een uiterst productieve onderzoeker op het grensvlak van bedrijfskunde, human resource management, leiderschapsstudies en organisatiepsychologie. Zij kiest thema’s die hoog op de maatschappelijke agenda staan, zoals de relatie tussen werktevredenheid en prestaties, narcistische leiders en het belang van diversiteit in teams. Deze onderwerpen benadert Den Hartog met een interdisciplinaire focus, waarna ze haar resultaten vertaalt naar het onderwijs aan studenten. Haar werk valt op door de evenwichtige aandacht voor zowel de positieve als de ‘donkere’ invloed die leiderschap in organisaties kan hebben. Haar studie naar de cross-culturele variabiliteit van leiderschapsstijlen geldt als een klassieker. Den Hartog wordt steeds zichtbaarder als onderzoeker, docent en spreker. Zij is voor velen een inspirerend rolmodel.

Hartog

Het systematisch herhalen van onderzoek van anderen moet normaler worden. Dat is de kern van het KNAW-advies. Ook moeten financiers en wetenschappelijke tijdschriften meer ruimte bieden voor replicatieonderzoek. Daarnaast kan de reproduceerbaarheid van onderzoeksresultaten verhoogd worden met betere onderzoeksmethodes en transparantere verslaglegging.

Het systematisch herhalen van onderzoek van anderen moet normaler worden. Dat is de kern van dit KNAW-advies. Ook moeten financiers en wetenschappelijke tijdschriften meer ruimte bieden voor replicatieonderzoek. 

Replication studies

Kennisinstellingen, onderzoeksfinanciers en overheden moeten de wensen en behoeften van wetenschappers centraal stellen bij het verbeteren van de opslag en beschikbaarheid van data voor onderzoek. Een nauwe samenwerking tussen deze partijen en de onderzoekers op de werkvloer is essentieel. Daarvoor pleit de KNAW in dit advies Storage and availability of data for research – from intentions to implementation, dat op 20 mei 2021 is verschenen.

Kennisinstellingen, onderzoeksfinanciers en overheden moeten de wensen en behoeften van wetenschappers centraal stellen bij het verbeteren van de opslag en beschikbaarheid van data voor onderzoek. Een nauwe samenwerking tussen deze partijen en de onderzoekers op de werkvloer is essentieel. Daarvoor pleit de KNAW in dit advies Storage and availability of data for research – from intentions to implementation, dat op 20 mei 2021 is verschenen.

Storage and availability of data for research

Vragen beantwoorden, samenvattingen maken, en zelfs verhalen en gedichten schrijven: het kunstmatig intelligente systeem ChatGPT werd een jaar geleden op grote schaal omarmd door het brede publiek. Hoe werken zulke AI-systemen eigenlijk, en wat kun je ermee? Maar ook: wat gaat er mis met deze nieuwe systemen, en wat kunnen we daaraan doen? Vier experts spraken op 30 november 2023 over de mogelijkheden en beperkingen van ChatGPT.

Vragen beantwoorden, samenvattingen maken, en zelfs verhalen en gedichten schrijven: ChatGPT werd op grote schaal omarmd door het brede publiek. Hoe werken zulke AI-systemen eigenlijk, en wat kun je ermee?

KNAW Trippenhuis - Kloveniersburgwal 29, Amsterdam

ChatGPT: een jaar na lancering    

Frans van der Helm slaat met zijn onderzoek een brug tussen biomedische wetenschappen en werktuigbouwkunde. Hij integreert theorieën van neuromusculaire controle door de hersenen en via het ruggenmerg, met zeer geavanceerde spier-skelet-modellen, om inzicht te krijgen in de neurale en biomechanische principes van menselijke bewegingen. De methoden en modellen die hij heeft ontwikkeld blijken breed toepasbaar: van robotica en semi-autonoom rijdende auto’s tot blessurepreventie in sport als gewrichtsimplantaten en chirurgische technologie. Van der Helm is een van de boegbeelden en aanjagers van samenwerking tussen clinici en technici, een veld dat nu sterk in opkomst is. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de oprichting van Medical Delta, waarin vele partijen waaronder academische ziekenhuizen en de TU Delft samenwerken aan technologische oplossingen voor duurzame zorg.

Helm

De KNAW heeft drieëntwintig nieuwe leden gekozen, waaronder drie buitenlandse. Leden van de KNAW, vooraanstaande wetenschappers uit alle disciplines, worden gekozen op grond van hun wetenschappelijke prestaties. De KNAW telt circa vijfhonderdvijftig leden. Een lidmaatschap is voor het leven. Op maandag 13 september worden de nieuwe Akademieleden geïnstalleerd.

De KNAW heeft drieëntwintig nieuwe leden gekozen, waaronder drie buitenlandse. Leden van de KNAW, vooraanstaande wetenschappers uit alle disciplines, worden gekozen op grond van hun wetenschappelijke prestaties. De KNAW telt circa vijfhonderdvijftig leden. Een lidmaatschap is voor het leven. Op maandag 13 september worden de nieuwe Akademieleden geïnstalleerd.

KNAW kiest 23 nieuwe leden

De KNAW heeft een regeling voor het melden van (de verdenking van) schending van wetenschappelijke integriteit  binnen haar onderzoeksorganisatie. De regeling geldt voor KNAW-medewerkers, maar ook voor anderen met een klacht over schendingen van wetenschappelijke integriteit door (ex-)werknemers van de KNAW. De klachtenregeling is gebaseerd op het Landelijk Model Klachtenregeling Wetenschappelijke Integriteit van de Universiteiten van Nederland.

Klachtenregeling wetenschappelijke integriteit

Timmermans

De KNAW Onderwijsprijs is dé prijs voor buitengewone vwo-profielwerkstukken. De KNAW wil met deze prijs uitstekende prestaties in het voortgezet onderwijs in het Koninkrijk der Nederlanden stimuleren en belonen.

De KNAW Onderwijsprijs is dé prijs voor buitengewone vwo-profielwerkstukken. De KNAW wil met deze prijs uitstekende prestaties in het voortgezet onderwijs in het Koninkrijk der Nederlanden stimuleren en belonen. 

KNAW Onderwijsprijs

Hemker

Door de KNAW, NFU, NWO, TO2-federatie, Vereniging Hogescholen en de Vereniging van Universiteiten is intensief samengewerkt aan een grondige herziening en verbreding van de gedragscode, die al sinds 2004 bestaat.

Door de KNAW, NFU, NWO, TO2-federatie, Vereniging Hogescholen en de Vereniging van Universiteiten is intensief samengewerkt aan een grondige herziening en verbreding van de gedragscode, die al sinds 2004 bestaat.

Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit

Hagoort

Op donderdagmorgen 25 juni heeft minister Van Engelshoven de 'Evaluatie van de KNAW' in ontvangst genomen. Het rapport, dat is geschreven door een commissie onder voorzitterschap van oud-VSNU-voorzitter Karl Dittrich gaat over het functioneren van de KNAW in de afgelopen vijf jaar.

Op donderdagmorgen 25 juni heeft minister Van Engelshoven de 'Evaluatie van de KNAW' in ontvangst genomen. Het rapport, dat is geschreven door een commissie onder voorzitterschap van oud-VSNU-voorzitter Karl Dittrich gaat over het functioneren van de KNAW in de afgelopen vijf jaar.

Evaluatie van de Knaw verschenen

De KNAW vraagt de leden van de door haar Dagelijks Bestuur ingestelde adviescommissies die een schriftelijk advies moeten uitbrengen, om een Belangenverklaring te tekenen. Zij beoogt daarmee de onafhankelijkheid van de commissie te waarborgen en alle schijn van belangenverstrengeling te vermijden. In de Gedragscode Belangenverstrengeling worden verschillende vormen van belangenverstrengeling en het KNAW-beleid daaromtrent uiteengezet en in de Handreiking Implementatie worden aanwijzingen gegeven voor de implementatie van de code.

De KNAW vraagt de leden van de door haar Dagelijks Bestuur ingestelde adviescommissies die een schriftelijk advies moeten uitbrengen, om een Belangenverklaring te tekenen. 

Code ter voorkoming van oneigenlijke beïnvloeding door belangenverstrengeling

Research integrity is essential for both the quality of scientific research and public trust in science.

Research integrity is essential for both the quality of scientific research and public trust in science. It is for good reason that integrity is one of the Academy’s three core values. 

Research Integrity

Guchte

Medewerkers van de KNAW werken bij één van de wetenschappelijke instituten op verschillende plaatsten in het land of bij het Bureau van de KNAW in Amsterdam.

Testimonials KNAW-medewerkers

Jos Raaijmakers, hoofd van de afdeling microbiële ecologie bij het NIOO-KNAW en hoogleraar microbiële interacties & diversiteit aan de Universiteit Leiden, is een pionier op het gebied van het plantenmicrobioom.

Jos Raaijmakers, hoofd van de afdeling microbiële ecologie bij het NIOO-KNAW en hoogleraar microbiële interacties & diversiteit aan de Universiteit Leiden, is een pionier op het gebied van het plantenmicrobioom.

Raaijmakers

De KNAW organiseert regelmatig webinars over corona vanuit verschillende invalshoeken. Op 11 maart vond het webinar ‘Epidemiologie van infectieziekten en de Covid-19-pandemie’ plaats. Na afloop kreeg het publiek de kans om vragen te stellen aan de sprekers. Hieronder vindt u een selectie van de vragen en antwoorden.

De KNAW organiseert regelmatig webinars over corona vanuit verschillende invalshoeken. Op 11 maart vond het webinar ‘Epidemiologie van infectieziekten en de Covid-19-pandemie’ plaats. Na afloop kreeg het publiek de kans om vragen te stellen aan de sprekers. Hieronder vindt u een selectie van de vragen en antwoorden.

‘Is groepsimmuniteit realistisch?’ en 6 andere vragen over epidemiologie en corona

Het bestuur van de KNAW benoemt Wilma de Koning tot algemeen directeur van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Zij volgt Mieke Zaanen op die per 1 juli 2021 afscheid neemt wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Wilma de Koning is nu vicevoorzitter van het College van Bestuur van Radboud Universiteit.

Het bestuur van de KNAW benoemt Wilma de Koning tot algemeen directeur van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Zij volgt Mieke Zaanen op die per 1 juli 2021 afscheid neemt wegens het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Wilma de Koning is nu vicevoorzitter van het College van Bestuur van Radboud Universiteit.

Benoeming nieuwe algemeen directeur KNAW

Heijnen

Staat de democratie onder druk en waarom onderhandelen over grondrechten? Het gedachtegoed van Johan Rudolf Thorbecke (1798-1872) is nog altijd actueel. Deze middag staat in het teken van de projecten van het Programma Fonds Staatsman Thorbecke. We verbinden hierbij de resultaten uit het verleden met de plannen voor de toekomst.

Deze middag staat in het teken van de projecten van het Programma Fonds Staatsman Thorbecke. We verbinden hierbij de resultaten uit het verleden met de plannen voor de toekomst.

Minisymposium "De erfenis van Thorbecke onder vuur?” 

Deze pagina bevat een overzicht van de belangrijkste regelingen voor KNAW-medewerkers.

Regelingen KNAW-medewerkers

This debate will concentrate on the benefits and risks of so called gain-of-function research.

This debate will concentrate on the benefits and risks of so called gain-of-function research.

Report of a Debate on Gain-of-Function Research between Prof. Giorgio Palù and Prof. Simon Wain-Hobson

Mulder

Hendriks is een internationaal invloedrijke onderzoeker in haar vakgebied, de linguïstiek. In haar werk combineert ze theoretische analyse en psycholinguïstische methodes.Hendriks onderzoekt hoe de ontwikkeling van taalbegrip normaal gesproken verloopt, maar ook hoe die kan afwijken bij bepaalde groepen zoals kinderen met autisme, ADHD of gehoorstoornissen.Daarnaast besteedt Hendriks in haar onderzoek veel aandacht aan de wijze waarop sprekers rekening houden met hoe hun toehoorders hen verstaan en kunnen begrijpen.

Hendriks is een internationaal invloedrijke onderzoeker in haar vakgebied, de linguïstiek. In haar werk combineert ze theoretische analyse en psycholinguïstische methodes.

Hendriks onderzoekt hoe de ontwikkeling van taalbegrip normaal gesproken verloopt, maar ook hoe die kan afwijken bij bepaalde groepen zoals kinderen met autisme, ADHD of gehoorstoornissen.

Daarnaast besteedt Hendriks in haar onderzoek veel aandacht aan de wijze waarop sprekers rekening houden met hoe hun toehoorders hen verstaan en kunnen begrijpen.

Hendriks

Ook de wereld van de wetenschap stond tijdens de COVID-pandemie op z’n kop. In het op 5 juli 2022 verschenen rapport The pandemic academic inventariseert de KNAW de gevolgen van pandemie voor de wetenschap: wat willen we behouden en wat beslist niet? In het rapport is ook uitgebreid aandacht voor de impact van de pandemie op het vertrouwen in wetenschap en de relatie tussen wetenschap, samenleving en politiek.

Ook de wereld van de wetenschap stond tijdens de COVID-pandemie op z’n kop. In het op 5 juli 2022 verschenen rapport The pandemic academic inventariseert de KNAW de gevolgen van pandemie voor de wetenschap: wat willen we behouden en wat beslist niet? In het rapport is ook uitgebreid aandacht voor de impact van de pandemie op het vertrouwen in wetenschap en de relatie tussen wetenschap, samenleving en politiek.

The pandemic academic - How COVID-19 has impacted the research community

Jan Willem Gunning wordt geprezen om zijn werk als bruggenbouwer tussen de ontwikkelingseconomie en de hoofdstroom van de economische wetenschap, en om zijn kritische beschouwingen over de rol en effectiviteit van ontwikkelingshulp.

Jan Willem Gunning wordt geprezen om zijn werk als bruggenbouwer tussen de ontwikkelingseconomie en de hoofdstroom van de economische wetenschap, en om zijn kritische beschouwingen over de rol en effectiviteit van ontwikkelingshulp.

Gunning

Gorkom

De KNAW fungeert als forum voor het wetenschappelijk debat en voor de uitwisseling van wetenschappelijke informatie. In dit kader organiseert de Akademie uiteenlopende bijeenkomsten, waarvan er vele vrij toegankelijk zijn voor publiek. 

Op de hoogte blijven van alle bijeenkomsten? <a href="https://mailchi.mp/knaw/mailings" target="_blank" title="Inschrijven KNAW-nieuwsbrieven">Schrijf u hier in voor onze agendaladder</a>.

KNAW-lid? <a href="https://leden.knawgenootschap.nl/agenda+ledenomgeving+knaw/default.aspx" target="_blank">Klik hier voor een overzicht van bijeenkomsten voor leden.</a>

Bijeenkomsten

Joyce Brown (Universitair Medisch Centrum Utrecht), Malon Van den Hof (Amsterdam Universitair Medisch Centrum/Centraal Bureau voor de Statistiek) en Veerle Heesters (Leids Universitair Medisch Centrum) ontvangen een financiële bijdrage uit het KNAW Van Walree Fonds voor het realiseren van activiteiten die op innovatieve wijze (duurzame) kennisdeling tussen vakgenoten mogelijk maken. Waarom is hun onderzoek belangrijk en in welke zin zijn hun gefinancierde activiteiten innovatief?

Toekenningen KNAW Van Walree Fonds 2023: duurzame kennisdeling medisch-wetenschappelijk onderzoek toegelicht

Chiraliteit van molecuul tot materiaal Tijdens dit symposium bespreken internationale wetenschappers de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van chiraliteit in al zijn verschijningsvormen. Het symposium is geschikt voor iedereen met interesse in de moleculaire aspecten van chiraliteit in al zijn breedte.

Tijdens dit symposium bespreken internationale wetenschappers de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van chiraliteit in al zijn verschijningsvormen. Het symposium is geschikt voor iedereen met interesse in de moleculaire aspecten van chiraliteit in al zijn breedte.

Van 't Hoff-symposium over chiraliteit

Frank van Harmelen is een prominent onderzoeker op het gebied van de kunstmatige intelligentie. Het doel van zijn onderzoek is dat computers zelf kunnen denken en redeneren. Daarvoor moet informatie op een voor computers logische manier beschikbaar zijn. Van Harmelen is een van de grondleggers van het zogeheten semantische web, een beschrijving van informatie op het internet waarmee computers aan de slag kunnen. De regels voor een semantisch web zijn inmiddels opgenomen in de standaarden voor www. Ook maakte Van Harmelen met zijn groep de Nederlandse richtlijn voor borstkanker begrijpelijk voor computers.

Frank van Harmelen is een prominent onderzoeker op het gebied van de kunstmatige intelligentie. Het doel van zijn onderzoek is dat computers zelf kunnen denken en redeneren. Daarvoor moet informatie op een voor computers logische manier beschikbaar zijn. Van Harmelen is een van de grondleggers van het zogeheten semantische web, een beschrijving van informatie op het internet waarmee computers aan de slag kunnen. De regels voor een semantisch web zijn inmiddels opgenomen in de standaarden voor www. Ook maakte Van Harmelen met zijn groep de Nederlandse richtlijn voor borstkanker begrijpelijk voor computers.

Harmelen

Hanegraaff

Kees Hengeveld, Universiteit van Amsterdam, verdiende zijn sporen in Nederland en daarbuiten met publicaties over functionele discourse grammatica en taaltypologie. Zijn werk is theoretisch vernieuwend en sterk empirisch onderbouwd. Als begeleider van een groot aantal jonge onderzoekers creëerde hij een eigen school in het moderne taalkundige onderzoek die velen inspireert.

Kees Hengeveld, Universiteit van Amsterdam, verdiende zijn sporen in Nederland en daarbuiten met publicaties over functionele discourse grammatica en taaltypologie. Zijn werk is theoretisch vernieuwend en sterk empirisch onderbouwd. Als begeleider van een groot aantal jonge onderzoekers creëerde hij een eigen school in het moderne taalkundige onderzoek die velen inspireert.

Maria Grever

Blijf op de hoogte