De KNAW is verantwoordelijk voor tien nationale onderzoeksinstituten en twee instituten die infrastructuur bieden voor onderzoek. Ze zijn werkzaam op het terrein van de geesteswetenschappen, de sociale wetenschappen en de levenswetenschappen. De KNAW-instituten nemen een prominente plaats in de (internationale) wetenschap in. Ze functioneren als nationaal kenniscentrum en beheren en ontsluiten unieke en vaak wereldvermaarde collecties en/of onderzoeksfaciliteiten.
Een belangrijk aandachtspunt van de KNAW-instituten is kennisbenutting. Om de KNAW-instituten en individuele KNAW‑onderzoekers daarbij te ondersteunen, heeft de KNAW het Knowledge Transfer Office (KTO) opgericht. Het KTO helpt bij het zoeken van de nodige expertise voor deze kennisbenutting en biedt ondersteuning op het gebied van subsidiewerving. Meer informatie over het KTO.
KNAW Kennisbenuttingsbeleid
Meer informatie over het kennisbenuttingsbeleid vindt je op de publicatiepagina.
De kwaliteit van de instituten wordt regelmatig getoetst door middel van onafhankelijke evaluatiecommissies. De evaluaties vinden plaats op basis van het Strategy Evaluation Protocol en de bijbehorende KNAW-handleiding voor evaluaties van KNAW-instituten. Daarnaast heeft ieder instituut een wetenschapscommissie die de instituutsdirecteur en het KNAW-bestuur gevraagd en ongevraagd van advies kan voorzien over de wetenschappelijke koers van het instituut.
Drie KNAW-instituten doen onderzoek met proefdieren: het Hubrecht Instituut, het Nederlands Instituut voor Ecologie en het Nederlands Herseninstituut. Het gaat vooral om vogels, knaagdieren en vissen. Er is een kleine groep primaten voor hersenonderzoek. Sinds 2011 legt de KNAW tweejaarlijks verantwoording af over haar proefdieronderzoek. Meer informatie vindt u op de themapagina.
De Nederlandse academische wereld maakt werk van het programma Erkennen en waarderen, een andere, bredere manier om wetenschappelijke medewerkers te erkennen voor het werk dat ze doen. Dat zal de komende jaren leiden tot veranderingen: in procedures om beurzen te krijgen, in de beoordeling van teamwerk, en in de manier van het waarderen van individuele kwaliteiten van medewerkers. In november 2019 hebben VSNU, NFU, KNAW, NWO en ZonMw het position paper ‘Ruimte voor ieders talent; naar een nieuwe balans in het erkennen en waarderen van wetenschappers’ gepubliceerd, waarin we aangeven hoe we het werk van wetenschappelijke medewerkers breder willen gaan erkennen en waarderen. Ook de KNAW heeft nu een eigen, op de instituten toegesneden plan.
De onderzoeksinstituten van KNAW en NWO vormen gezamenlijk het portfolio van nationale onderzoeksinstituten. KNAW en NWO dragen er gezamenlijk zorg voor dat deze nationale instituten meerwaarde bieden in het Nederlandse kennislandschap en goed zijn toegerust op veranderende wetenschappelijk en maatschappelijke uitdagingen.
Wetenschappers in Nederland houden zich aan de Nederlandse gedragscode wetenschappelijke integriteit. De KNAW heeft een klachtenregeling voor het melden van (de verdenking) van schending van de wetenschappelijke integriteit binnen haar onderzoeksorganisatie. De regeling geldt voor medewerkers maar ook voor anderen met een klacht over schendingen van wetenschappelijke integriteit begaan door (ex-)werknemers van de KNAW.
Succesvolle wetenschap is in toenemende mate afhankelijk van samenwerkingsverbanden. De KNAW streeft dan ook naar sterke strategische samenwerkingsverbanden tussen haar instituten, universiteiten en andere kennisinstellingen. Benoemingen van KNAW-onderzoekers op leerstoelen is een gangbare manier om de samenwerking met universiteiten vorm te geven en verder uit te bouwen. De notitie Hooglerarenbeleid KNAW beschrijft de uitgangspunten van het hooglerarenbeleid van de KNAW en de procedures voor het vestigen van leerstoelen en het (her)benoemen van KNAW onderzoekers hierop.
De KNAW vindt dat onderzoeksgegevens en publicaties met publiek geld gefinancierd onderzoek vrij toegankelijk moeten zijn. Ze vraagt tevens haar eigen onderzoekers om publicaties open access uit te brengen. Dat betekent dat deze onderzoeksresultaten, zoals artikelen, boeken, proefschriften of rapporten, gratis en onbeperkt toegankelijk zijn via de KNAW Research Portal.