De Akademie ziet het gevaar van ‘witte vlekken’ vooral in gebieden die landelijk niet sterk zijn georganiseerd en daardoor te weinig tegenwicht kunnen bieden tegen lokale beslissingen. Het effect van het topsectorenbeleid op de omvang van het fundamenteel onderzoek doet zich vooral voelen bij NWO.
Ga direct naar: navigatie
Ga direct naar: inhoud
Effecten van universitaire profilering en topsectorenbeleid op de wetenschap in Nederland
De vorige staatssecretaris vroeg de KNAW om te bekijken of er als gevolg van de profilering van de universiteiten 'witte vlekken' op de kaart van de Nederlandse wetenschap ontstaan, en wat de effecten van het topsectorenbeleid op de ruimte voor het ongebonden fundamentele onderzoek zijn.
De Akademie ziet het gevaar van witte vlekken vooral in gebieden die landelijk niet sterk zijn georganiseerd en daardoor te weinig tegenwicht kunnen bieden tegen lokale beslissingen. De Akademie pleit daarom voor het maken van sectorplannen-nieuwe-stijl waarmee universiteiten tot onderling tot afstemming kunnen komen. Dat is vooral dringend in de sociale en geesteswetenschappen.
Het effect van het topsectorenbeleid op de omvang van het fundamenteel onderzoek doet zich vooral voelen bij NWO. Ruwweg de helft van het NWO-budget wordt ingezet in de topsectoren. Onderzoek dat niet in de topsectoren past heeft binnen de topsectoren minder kans op financiering en ziet de ruimte daarbuiten slinken. Daarbij doet zich een paradoxaal effect voor en dat is dat onderzoeksgebieden die makkelijk toegang hebben tot de topsectoren minder vrije ruimte overhouden dan gebieden die minder makkelijk toegang hebben.
Het rapport werd geschreven door een commissie van Akademieleden onder voorzitterschap van prof. dr. Jacques Thomassen. Eind 2014, wanneer de effecten van het beleid zich helderder gaan aftekenen, verschijnt een tweede rapportage.