Buys Ballot Medaille

Sir Brian Hoskins

De Britse Sir Brian Hoskins ontvangt de Buys Ballot Medaille 2014 van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW). Hij krijgt de prijs voor het baanbrekend werk dat hij als wiskundig onderlegde meteoroloog heeft verricht voor het begrijpen van weersystemen en de grootschalige luchtstromingen in de atmosfeer.

Over de laureaat

Sir Brian J. Hoskins (1945) introduceerde een groot aantal concepten en methoden in de operationele meteorologie, die nu overal ter wereld gebruikt worden bij het berekenen van weersverwachtingen. Dankzij zijn inspanningen heeft de afdeling Meteorologie van de Universiteit van Reading internationaal een leidende positie verworven. Hoskins ontving al vele nationale en internationale onderscheidingen voor zijn werk en wordt gezien als een van de meest vooraanstaande meteorologen in de wereld. Vanwege zijn inspanningen voor het klimaat is hij in 2007 geridderd.

Sir Brian Hoskins promoveerde in 1970 aan de Universiteit van Cambridge. Hij is sinds 1976 verbonden aan de Universiteit van Reading, eerst als lector en vanaf 1981 als hoogleraar meteorologie. Van 2000 tot 2010 was Hoskins Royal Society Research Professor. Naast zijn hoogleraarschap aan de Universiteit van Reading geeft hij sinds 2008 als eerste directeur van het Grantham Institute for Climate Change aan het Imperial College London leiding aan onderzoek naar klimaatverandering.

Edward Norton Lorenz

De Amerikaanse meteoroloog Edward Norton Lorenz heeft in 2004 de Buys Ballot Medaille van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) ontvangen. Hij kreeg de prijs voor zijn bijdrage aan de wetenschap op het gebied van weer- en klimaatvoorspellingen.

Lorenz is de bedenker van de zogenaamde chaostheorie. Hij ontdekte dat een kleine verstoring in de atmosfeer grote gevolgen kan hebben voor het weer elders: de wiekslag van een vlinder in China kan een storm in Amerika tot gevolg hebben. Dit is van groot belang voor de methode waarmee de meerdaagse weersverwachting tegenwoordig wordt berekend. Zijn theorie wordt dagelijks toegepast voor het maken van weersverwachtingen op de middellange en langere termijn. De chaostheorie heeft overigens niet alleen de beoefening van de meteorologie, maar ook die van wetenschappen als biologie en geneeskunde en zelfs de sociale wetenschappen veranderd.

Over de laureaat

Edward Norton Lorenz (1917 - 2008) was van huis uit wiskundige. Zijn carrière in de meteorologie begon in de Tweede Wereldoorlog, toen hij weersvoorspeller was voor het US Army Air Corps. Hij studeerde vervolgens meteorologie aan het Massachusetts Institute of Technology (MIT), promoveerde er en werd er vervolgens hoogleraar. Na zijn pensionering in 1987 bleef Lorenz actief in het onderzoek naar de atmosfeer.

1995

V. Ramanathan, Verenigde Staten

1982

Axel Wiin-Nielsen, Denemarken

1973

Joseph Smagorinsky, Verenigde Staten

1963

Eric Palmén, Finland

1953

Gustav Swoboda, Tsjechië

1948

Sverre Petterssen, Noorwegen

1943

-

1933

Vilhelm Bjerknes, Noorwegen

1923

Sir Napier Shaw, Verenigd Koninkrijk

1913

Hugo von Hergesell, Duitsland

1903

W. Assman / F.A. Berson, Duitsland

1893

Julius von Hann, Oostenrijk